Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi - Üsküdar Özel Ders

Elektrik, günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Lambaların yanması, televizyonun çalışması, telefonların şarj olması hep elektrik enerjisi sayesinde gerçekleşir.
Bu ünitede, elektriğin temelini oluşturan yükler, akım, devre elemanları ve enerji dönüşümleri detaylı olarak öğrenilir.

1. Elektrik Yükleri ve Etkileşimleri

Maddeyi oluşturan atomlarda pozitif yüklü protonlar ve negatif yüklü elektronlar bulunur.

Elektron sayısı proton sayısından fazla ise madde negatif yüklüdür.

Elektron sayısı az ise pozitif yüklüdür.

Aynı cins yükler birbirini iter, zıt cins yükler birbirini çeker.
Bu temel prensip, elektriksel kuvvetin nasıl oluştuğunu açıklar.

Örnek: Saçınızı taradığınızda tarakta elektriklenme oluşması, yük alışverişinden kaynaklanır.

2. Elektriklenme Çeşitleri

Cisimler arasında yük geçişi üç şekilde gerçekleşir:

Sürtünme ile Elektriklenme: Plastik cetvelin saça sürtülmesi gibi.

Dokunma ile Elektriklenme: Yüklü bir cisim nötr bir cisme temas ettiğinde yük paylaşımı olur.

Etki ile Elektriklenme: Temas olmadan, elektrik alan etkisiyle yüklerin yer değiştirmesidir.

Bu olaylar, günlük hayatta sıkça karşılaştığımız statik elektriğin temelini oluşturur.

3. Elektrik Devreleri ve Akım

Elektrik akımı, iletken bir tel üzerinden yüklerin hareketi ile oluşur.
Bir elektrik devresinde:

Pil: Enerji kaynağıdır.

Ampul: Elektrik enerjisini ışığa çevirir.

Anahtar: Akımın geçişini kontrol eder.

Bağlantı kabloları: Akımın iletimini sağlar.

Devre şemalarını doğru yorumlamak, LGS’de sıkça sorulan konulardan biridir.

4. Elektrik Enerjisi ve Gücü

Elektrik enerjisi; hareket, ısı veya ışık enerjisine dönüşebilir.
Bir cihazın harcadığı elektrik enerjisi, P = V x I (Güç = Gerilim x Akım) formülüyle hesaplanır.
Enerji birimi joule (J), elektrik enerjisinde ise kilowatt-saat (kWh) kullanılır.

Örnek: Evlerdeki sayaçlarda tüketilen elektrik kWh cinsinden ölçülür.

5. Elektrik Enerjisinin Verimli Kullanımı

Elektrik enerjisini bilinçli kullanmak hem ekonomik hem de çevresel açıdan önemlidir.

Gereksiz yanan lambaları kapatmak

Enerji tasarruflu ampuller kullanmak

Elektrikli cihazları “bekleme modunda” bırakmamak
enerji verimliliğine katkı sağlar.

Üsküdar özel ders programlarıyla öğrenciler hem akademik hem de analitik düşünme becerilerini geliştirir.